Almanya’nın doğu eyaletlerinden Saksonya ve Thüringen’de seçmenler, dün eyalet meclisi seçimleri için sandık başına gitti. Seçime giden süreçte basına yansıyan anketler, faşist Almanya için Alternatif’in (AfD) sandıktan birinci çıkabileceğini, Sahra Wagenknecht Birliği’nin (BSW) ise büyük bir sıçrama yapabileceğini ortaya koymuştu. AfD Thüringen’de sandıktan birinci çıkarken, Saksonya’daki seçimi ikinci sırada tamamladı. Seçim sonuçları ise ülke kamuoyunda yalnızca ‘aşırı sağın’ önlen(e)meyen yükselişi bağlamında değil, ‘trafik ışığı’ federal koalisyon hükümetinin akıbeti açısından da tartışılıyor.
Geçtiğimiz hafta Almanya basınında geniş yer bulan olaylardan bir başkası de elbet Solingen’de düzenlenen bıçaklı hücum ve sonrasında hükümetin açıkladığı, sığınmacılar konusunda birtakım düzenlemeleri içeren ‘önlem’ paketiydi. Bu tartışma devam ederken Almanya’nın 2021 yılından bu yana birinci kere 28 Afganistan vatandaşını hudut dışı etmesi, bu adımla Taliban idaresinin yasallaştırıldığı yorumlarını da beraberinde getirdi.
Olası Türkiye-Suriye normalleşmesinin bölgesel tesirlerinden İstanbul Boğazı’nda geçen pazar günü arıza yaparak deniz trafiğini felç eden tanker ile Rusya ortasındaki olası kontağa, geçtiğimiz hafta Almanya basınına yansıyanlardan öne çıkan kimileri şöyleydi…
‘TRAFİK IŞIĞININ SONU YAKIN DEĞİL, ÇOKTAN GELDİ’
Gazeteci Nikolaus Blome, Der Spiegel haftalık siyaset dergisi için kaleme aldığı “Trafik ışığının sonu yakın değil, çoktan geldi” başlıklı makalesinde, eyalet seçimlerini ele aldı. Blome, seçim öncesi kaleme aldığı yazıda, “Gelecek pazar günü Thüringen ve Saksonya’da işler hakikaten ciddileşecek lakin bu, hükümetin umrunda değil üzere görünüyor. Kimsenin bir B planı yok” değerlendirmesinde bulundu. Solingen’de geçen yıl hudut dışı edilmesi gereken bir Suriye vatandaşının düzenlediği ve üç kişinin hayatını kaybettiği bıçaklı akın öncesinde de durumun koalisyon üyeleri Sosyal Demokrat Parti (SPD), Yeşiller ve liberal Hür Demokrat Parti (FDP) için pek de parlak görünmediğine işaret eden gazeteci, hücumdan sonra pek çok kişinin işlerin bu üç parti için daha da makûs gideceği beklentisinde olduğu müşahedesini paylaştı. Blome, SPD’li Başbakan Olaf Scholz’a atıfla kelamlarını şöyle sürdürdü: “Koalisyon partileri iki eyalette meclis dışında kalırsa, federal başbakan öylece yoluna devam edemez. Gerhard Schröder 2005 yılında bunu yapamadı; tıpkı Angela Merkel’in de 2018’de yapamadığı gibi… SPD, Kuzey Ren Vestfalya’da kaybettiğinde Shröder parti başkanlığından çekildi. Merkel de CDU ve CSU’nun iki eyalet seçimini makûs bir biçimde kaybetmesinin akabinde birebirini yaptı. Fakat Scholz’un kendisini süreksiz olarak kurtarmak için vazgeçebileceği bir parti liderliği yok. SPD lideri kendisine ‘Artık bitti’ demek zorunda kalabilir. O bunu biliyor mu?” (26 Ağustos)
‘MERZ’İN SÖZLERİ YALNIZCA ÇOK SAĞIN İŞİNE YARAR’
Solingen’de daha sonra IŞİD’in üstlendiği hücumun akabinde sığınmacı siyasetinin sertleştirilmesi talebinde bulunan isimlerden biri de ana muhalefet Hıristiyan Demokrat Birlik (CDU) lideri Friedrich Merz’di. Merz’in açıklamalarını Die Tageszeitung (taz) gazetesinde kaleme aldığı makalede kıymetlendiren gazeteci Frederik Eikmanns, “Friedrich Merz, Solingen saldırısı hasebiyle denetim kaybından ve ‘ulusal acil durumdan’ kelam etti. Bu, büsbütün abartılı ve yalnızca çok sağın işine yarıyor” diyerek bu açıklamaların ‘sorumsuz’ ve ‘ters tesir yaratan’ kelamlar olduğu yorumunda bulundu.
Gazeteci, bu kelamlarını şöyle açıkladı: “Ancak bu telaffuz gerçeği ıskalıyor. Mağdurların ve yakınların acısını azımsamadan ve ülkedeki pek çok kişinin güvensizlik hissini küçümsemeden: Özgür bir hukuk devletinde mutlak güvenlik yoktur. Akına karşın Almanya’nın siyasi ve toplumsal sistemi istikrarlıdır. Lakin her şeyden evvel bu türlü konuşmak sorumsuz ve aksi tesir yaratacak bir durumdur. Bu, Almanya’nın mültecileri kabul etmesi hasebiyle uzun müddettir varoluşsal bir kriz içinde olduğuna inanan çok sağcıları güçlendirir. Yıkıcı fantezilere kapılanların, demokrasi, temel haklar ve ahlakın bir kenara itildiği fevkalâde hal takıntısı olanların her vakit onlar olması sebepsiz değil.” (28 Ağustos)
‘SINIR DIŞILAR, TALİBAN’I MEŞRULAŞTIRDI’
Almanya, Taliban’ın 20 yılın akabinde bir defa daha Afganistan idaresini ele geçirdiği 2021 yılından bu yana birinci sefer geçtiğimiz hafta Afganistan vatandaşlarını hudut dışı etti. Bu gelişme, Solingen saldırısının çabucak akabinde yaşanması münasebetiyle da bilhassa dikkat cazipti. Almanya Dışişleri Bakanlığı’ndan bir sözcü, bunun Taliban idaresi ile olağanlaşma istikametinde atılmış bir adım olmadığını söyleyedursun, Almanya basını tıpkı fikirde değildi. Gazeteci Negin Behkam, nd-Aktuell için kaleme aldığı yazıda, bu adımla birlikte ‘Taliban’ın meşrulaştırıldığına’ işaret etti. “Taliban’ın idaresi ele geçirmesinden bu yana Almanya birinci kere suçluları Afganistan’a hudut dışı etti. Federal hükümet, böylelikle memleketler arası hukuktan doğan yükümlülüklerini ihlal etmiş ve Taliban’ı yasallaştırmış oldu” diyen Behkam, Yeşiller partili Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock’un ‘feminist dış politika’ yaklaşımına takviyesini de hatırlatarak makalesine şu sözlerle son verdi:
“Almanya, bu uçuşla birlikte tıpkı vakitte ölümcül bir bildiri verip yakın vakit evvel bayanlara kamusal alanda konuşmayı dahi yasaklayan Taliban rejimi ile işbirliğini yasallaştırıyor. Afganistan’a yapılan hudut dışılar bilhassa de Taliban için yeterli haber. Bu durum, Batılı devletlerin Afganistan’da iktidarda olanlarla işbirliği peşinde olduğunu ve onlara güvenebileceğini gösteriyor. Bu tıp tartışmalı misyonların tarihe ‘feminist dış politika’ etiketiyle geçmesi de ayrıyeten üzücü. Nasıl pazarlanıyor olursa olsun, İslamcılık ve terörle, terörist rejimlerle çalışarak gayret edemezsiniz.” (30 Ağustos)
PANAMA BANDIRALI GEMİ HAKKINDA ‘RUSYA’ İDDİASI
25 Ağustos Pazar akşamı ‘Sredina’ isimli Panama bandıralı 171 metre uzunluğundaki tankerin makine arızası yaşaması nedeniyle İstanbul Boğazı çift taraflı olarak trafiğe kapatıldı. Bu, boğazda vakit zaman yaşanan bir durum olsa da Almanya basını, bu olayı farklı bir savla ele aldı. Başşehrin lokal gazetelerinden Berliner Zeitung’da Flynn Jacobs imzasıyla yayınlanan haberde, “Pazar günü bir Rus tankeri İstanbul Boğazı’nı felç etti. Gemi trafiği önemli oranda kısıtlandı. Tanker, Rus gölge filosuna mı ilişkin?” sorusu yöneltildi. Haberin başlığında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e işaret ederek “Boğaz’ı felç eden, Putin’in gölge filosu mu?” diye soran gazeteci, “Gemicilik data sağlayıcısı MarineTraffic’in X (eski ismiyle Twitter) üzerinden aktardığına nazaran, Panama bandıralı gemi, Boğaz’da motoru bozulduğunda Rusya’daki Novorossiysk’ten Libya’nın liman kenti Bingazi’ye hakikat yol alıyordu” bilgisini verdi. MarineTraffic’ten bir uzmanın tekrar X üzerinden paylaştığı bir iletiye da yer verilen haberde, uzmanın kelam konusu geminin ‘22 yaşında olduğuna’ yani ‘Akdeniz standartlarına nazaran nispeten eski’ bir gemi olduğuna işaret ettiği aktarıldı.
Rusya’nın Ukrayna savaşının akabinde Batı’nın Rus petrolüne uyguladığı yaptırımlar karşısında bir ‘gölge filo’ oluşturma yoluna gittiği argümanına yer verilen haberde, İstanbul Boğazı’nı felç eden tankerin bu filonun bir modülü olup olmadığının net olmadığı tabir edildi. Haberde ayrıyeten şu tezlere yer verildi: “Rus gölge filosundaki tankerler, çoğunlukla Panama, Liberya ve Gabon bandırasıyla denize açılıyor ve Rus savaş makinesini finanse etmek için kullanılıyor. Tankerler birçok vakit eski ve kâfi sigortalara sahip değil. Gölge filodaki her dört Rus tankerinden üçünün 15 yıllık ya da daha eski olduğu kestirim ediliyor. Bu tankerler, dikkat çekmemek için çoğunlukla otomatik tanımlama sistemini kapatıyor.” (26 Ağustos)
TÜRKİYE-SURİYE OLAĞANLAŞMASI: ‘DOSTUM, SAVAŞ SUÇLUSU’
Son olarak, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın karşılıklı açıklamalarıyla gündeme gelen mümkün Türkiye-Suriye olağanlaşması Almanya basınında da yer buldu. Der Spiegel’den Maximilian Popp, “Dostum, savaş suçlusu” başlığıyla kaleme aldığı tahlilinde, “Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan, bir vakitler Suriye’de iktidar değişimini zorlamak istemişti. Artık ise diktatör Esad’la yakınlaşma peşinde. İki önder ortasındaki mutabakat, bölgedeki güç istikrarını değiştirebilir” değerlendirmesinde bulundu. Erdoğan’ın vaktinde Esad için ‘katil’ ve ‘terörist’ tabirlerini kullandığına, son vakitlerde ise Esad’ı davet edebilecekleri tarafında bir açıklama yaptığına dikkat çeken Popp, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Ancak Esad rejiminin ayakta kaldığının anlaşılmasıyla Erdoğan, tavrını değiştirdi. Şam’da iktidar değişikliğini desteklemeyi de çoktan bir tarafa bıraktı. Esad’la nitekim uzlaşması halinde bunun yalnızca Türkiye ile Suriye için değil, tüm bölge için geniş kapsamlı sonuçları olacaktır. Erdoğan’ın Suriye siyasetindeki istikamet değişimi, öncelikle iç siyasetten kaynaklanıyor. Türkiye, iç savaşın başlamasından bu yana komşu ülkeden neredeyse 4 milyon mülteciyi kabul etti; bu, başka ülkelerden daha fazla. Bu durum ise Türk nüfusu ortasında gittikçe artan bir hüsran ve hayal kırıklığına sebep oluyor. Türkiye’deki ekonomik kriz, giderek daha fazla Türk’ün mültecileri reddetmesine yol açtı.”
Analizde, Esad’a ait olarak ise şöyle denildi: “Esad, Suriye’deki yüz binlerce mevtin sorumlularından. İnsan hakları örgütlerinin raporlarına nazaran, rejim muhalifleri, hala Suriye’deki hapishanelerde azap görüyor. Milletlerarası siyasette ise Esad, artık Suriye iç savaşının büyük bir kısmında olduğu üzere dışlanmış bir isim değil. Mayıs ayında Arap Birliği’nden çıkarılmasından bu yana ikinci kere Bahreyn’deki birlik doruğuna katıldı. Almanya’da bile siyasetçiler, bir Suriyeli’nin Solingen’de düzenlediği hücumun akabinde hudut dışılarla ilgili Esad’la müzakere edilmesi konusunda federal hükümete davet yapıyor. Erdoğan’la bir barış mutabakatı Esad’ın da çıkarına olabilir, onu Suriye toprakları üzerinde tam denetimi yine sağlama hedefine bir adım daha yaklaştırabilir.” (29 Ağustos)
