Frank Gardner
BBC Güvenlik Muhabiri
Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin (ICC) İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant için yayımladığı tutuklama buyrukları, siyasi yelpazenin tümündeki önde gelen İsrailliler’den öfkeli bir reaksiyon aldı.
Tam aksine, Hamas, İslami Cihat ve Gazze halkı tarafından memnuniyetle karşılandı.
İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog “adalet ve insalık için kara bir gün” derken, kararla “demokrasi ve özgürlük yerine terör ve berbatlığın tarafını seçtiğini” söyledi.
Başbakan Benyamin Netanyahu’nun ofisinden yapılan açıklamada ise karar “Yahudi düşmanı” olarak tanımlandı ve “yanlış ve saçma suçlamaları büsbütün reddettikleri” belirtildi. Ayrıyeten ICC, “taraflı ve ayrımcı bir siyasi yapı” diye tanımlandı.
İsrail Parlamentosu Knesset’in Dış Alakalar ve Savunma Komisyonu Başkanı Yuli Edelstein da tutuklama buyruklarının “İslamcıların çıkarları tarafından rehin alınmış siyasi bir yapının utanç verici kararları” olduğunu söyledi. İsrail Dışişleri Bakanı ise ICC’nin meşruiyetini kaybettiğini savundu.
Hamas kararı memnuniyetle karşılarken, kendi kumandanı Muhammed Deif hakkındaki tutuklama buyruğu konusunda yorum yapmadı.
Örgütün yazılı açıklamasında “Siyonist savaş suçluları Netanyahu ve Gallant’ın yargılanması için dünya genelindeki tüm ülkelere mahkemeyle işbirliği yapma ve Gazze Şeridi’ndeki savunmasız sivillere karşı soykırım cürümlerinin derhal durdurulması için çalışma davetinde bulunuyoruz” denildi.
Gazze’deki Filistinliler de kararı memnuniyetle karşıladı.
Gazze Şeridi’ndeki konutundan edilen ve şu anda Gazze’nin orta kısımlarındaki Deyr el Balah’ta yaşayan 40 yaşındaki Muhammed Ali “Dehşeti yaşadık, aç kaldık, meskenlerimiz yok edildi, çocuklarımızı, oğullarımızı, sevdiklerimizi kaybettik. Karardan memnuniyet duyuyoruz ve doğal ICC’nin kararlarının uygulanmasını umuyoruz” dedi.
Kızkardeşi geçen ay İsrail güçleri tarafından öldürülen Münire El Şami de ICC’nin kararı için “Kızkardeşim Wafa da dahil onbinlerce kurban için adalet” dedi.
Tutuklama buyruklarının tesiri ne olacak?
Aralarında İngiltere’nin de bulunduğu 124 ülke ICC üyesi. Lakin ABD, Rusya, Çin ve İsrail’in kendisi üye değil.
Bu da teknik olarak, Netanyahu ya da Gallant’ın üye ülkelerden rastgele birine ayak basması halinde, tutuklanıp mahkemeye gönderilmeleri manasına geliyor.
Ancak milletlerarası avukatlar, bu iki ismin bir gün yargılanmak için Lahey’e götürüleceği konusunda kuşkulu.
Netanyahu son ülke dışı gezisini Temmuz’da ABD’ye, yani teorik olarak rastgele bir sorun olmadan ziyaret edebileceği bir ülkeye yapmıştı.
Geçen yıl ise Mart’ta İngiltere de dahil, birçok ICC üyesi olan ülkelere gitmişti.
Bunu tekrar yaparak tutuklanma riski alacağı sanılmıyor ve ilgili ülkeler de kendilerini bu durumda bulmakta isteksiz olacaktır.
Hamas’ın, Muhammed Deif olarak da bilinen İbrahim El Masri hakkındaki tutuklama buyruğundan çekinecek pek bir şeyi yok. İsrail Deif’in geçtiğimiz aylarda öldürüldüğüne inanıyor, lakin bu Hamas tarafından hiç teyit edilmedi.
ICC’nin başta yargılamak istediği iki Hamas lideri Yahya Sinvar ve İsmail Haniye de öldürüldü.
Tukuklama buyruklarının İsrail’in milletlerarası prestijine, Netanhayu ve Gallant’a ve bilhassa de İsrail’in Gazze’deki taarruzlarını “iyinin ve berbatın savaşı” diye sunma eforlarına büyük bir darbe vurduğuna kuşku yok.
İsrailliler, katliam olarak gördükleri Hamas’ın geçen yılki 7 Ekim saldırısını dünyanın artık unutmuş ya da dikkate almıyor üzere gibi görünmesinden şaşkın.
Filistinliler, bilhassa Gazzeliler ise İsrail’e karşı savaş suçlamalarının bir kesim tartısı olan bir memleketler arası kurumda karşılık bulmasıyla hak yerini bulmuş üzere hissediyor.
‘Görünmeyen Cemaat: Mürideler’in müellifi ve ‘Kızıl Goncalar’ dizisinin danışmanı Filiz Gazi, tarikatlarda bayanlara biçilen hayatları anlattı |