Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, İsrail Meclisi’nin Birleşmiş Milletler (BM) Yakın Doğu’daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı’nın (UNRWA) ülkedeki faaliyetlerine son verilmesini öngören yasa tasarısını onaylamasını derin telaşla karşıladığını bildirdi. Guterres, yazılı açıklamasında maddelerin uygulanması halinde BM Genel Kurulu tarafından yetkilendirilen UNRWA’nın Doğu Kudüs dahil işgal altındaki Filistin topraklarında vazifesini yerine getiremeyeceğine işaret etti.
‘DERİN TELAŞ DUYUYORUM’
AA’nın aktardığına nazaran Guterres, “UNRWA, işgal altındaki Filistin topraklarındaki Filistinli mültecilere yardım sağlamanın en temel yolu, UNRWA’nın alternatifi yok. İsrail Meclisi’nde bugün UNRWA’yla ilgili kabul edilen iki maddeden derin tasa duyuyorum” tabirlerini kullandı. Maddelerin uygulanmasının Filistinli mülteciler için müthiş sonuçlarının olacağı ve bunun kabul edilemeyeceği ihtarında bulunan Guterres, “İsrail’e BM Kuralı ve memleketler arası hukuk ile memleketler arası insancıl hukuk uyarınca yükümlülüklerini yerine getirme davetinde bulunuyorum” iletisini verdi.
‘BM GENEL ŞURASI’NIN GÜNDEMİNE TAŞIYACAĞIZ’
Guterres, ulusal kanunların kelam konusu yükümlülüklerde değişikliğe yol açamayacağını belirterek, UNRWA’ya ait maddelerin uygulanmasının tıpkı vakitte İsrail-Filistin problemi ve bölgedeki barış ve güvenlik için de yıkıcı sonuçları olacağının altını çizdi. Mevzuyu BM Genel Heyeti’nin gündemine taşıyacağına dikkati çeken Guterres, aynı zamanda Genel Kurulu da yakından bilgilendirmeye devam edeceğini vurguladı.
BORRELL: GAZZE’DEKİ HAYATİ OPERASYONLARI İMKANSIZ HALE GETİRECEK
Avrupa Birliği (AB) Dış İlgiler ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell’in ofisinden AB ismine yapılan açıklamada, kanunla ilgili önemli tasa duyulduğu bildirildi. Açıklamada “Bu yasalar, UNRWA’nın Gazze’deki hayati operasyonlarını fiilen imkansız hale getirecek, UNRWA’nın işgal altındaki Batı Şeria’da sıhhat, eğitim ve toplumsal hizmetler sağlamasını önemli halde engelleyecek ve UNRWA’nın İsrail’deki diplomatik dokunulmazlıklarını iptal edecek geniş kapsamlı sonuçlara sahip olacaktır” denildi.
Açıklamada ayrıyeten “Bu mevzuat, memleketler arası hukuka ve temel insani unsur olan insanlığa açıkça alışılmamıştır. Halihazırda önemli olan insani krizi daha da kötüleştirecek, bu bölgelerdeki milyonlarca Filistinli mülteci için besin, barınma, eğitim ve sıhhat hizmeti üzere temel hizmetleri potansiyel olarak durduracaktır” sözleri kullanıldı.
Açıklamada İsrail’e UNRWA’nın çalışmalarını sürdürebilmesini sağlama daveti yapıldı.
İNGİLTERE BAŞBAKANI STARMER: ACİL ATEŞKESE GEREKSİNİMİMİZ VAR
İngiltere Başbakanı Keir Starmer de, yasanın Knesset’te kabul edilmesinden ötürü tasa duyduklarını belirterek, “Bu yasa, UNRWA’nın Filistinliler için temel çalışmalarını imkansız hale getirme, Gazze’ye tüm milletlerarası insani müdahaleyi ve Batı Şeria’daki temel sıhhat ve eğitim hizmetlerinin sağlanmasını tehlikeye atma riski taşıyor” tabirini kullandı.
Gazze’deki insani durumun kabul edilemez düzeyde olduğunu kaydeden Starmer, “Acil ateşkese, esirlerin salıverilmesine ve Gazze’ye insani yardımın artırılmasına gereksinimimiz var” değerlendirmesinde bulundu. Starmer, “Uluslararası yükümlülükleri gereği İsrail’in Gazze’deki sivillere kâfi insani yardımın ulaşmasını sağlaması gerekiyor” ikazında bulundu.
Bu büyüklükte bir insani yardım operasyonunu süratli bir halde lakin UNRWA’nın gerçekleştirebileceğine işaret eden Starmer, “Bu çatışmada hayatını kaybeden 222 UNRWA çalışanını anıyorum. UNRWA’nın Filistinli mültecilere yardım etmek için BM’den gelen bir yetkisi var. İsrailli milletvekillerini, UNRWA’nın temel çalışmalarını sürdürmesini sağlamaya çağırıyoruz” sözlerini kullandı.
‘BAĞIŞÇI ÜLKELERLE ÇALIŞMAYA DEVAM EDECEĞİZ’
Slovenya, İrlanda, Norveç ve İspanya da UNRWA’nın İsrail’deki faaliyetlerine son verilmesini öngören yasa tasarısını onaylamasını kınadı. Slovenya Dışişleri Bakanlığı’nın toplumsal medya hesabından paylaştığı ortak açıklamada, Slovenya, İrlanda, Norveç ve İspanya hükümetlerinin, bölgedeki milyonlarca Filistinli ve bilhassa Gazze’deki mevcut durum için UNRWA faaliyetlerinin “hayati ve önemli” olduğuna vurgu yaptığı tabir edildi.
Knesset tarafından onaylanan yasa tasarısının BM için önemli bir emsal teşkil ettiğine işaret edilen açıklamada, “Slovenya, İrlanda, Norveç ve İspanya, UNRWA’nın çalışmalarının ve insani rolünün sürdürülebilirliğini sağlamak için bağışçı ve konut sahibi ülkelerle çalışmaya devam edecek” bilgisi paylaşıldı. Açıklamada, Slovenya, İrlanda, Norveç ve İspanya’nın, İsrail Meclisi’nin, UNRWA’nın İsrail’deki faaliyetlerine son verilmesini öngören yasa tasarısını onaylamasını kınadığı kaydedildi.
Slovenya Dışişleri Bakanı Tanja Fajon da kararı kınadığını söz ederek, UNRWA faaliyetlerine son verilmesinin, kabul edilemez olduğunu aktardı.
Bu ortada, Knesset’te yapılan oylamada, 120 sandalyeli mecliste bulunan 92 İsrailli milletvekili UNRWA’nın İsrail’deki faaliyetlerini yasaklayan tasarı lehinde oy kullanırken, 10 milletvekili aleyhte oy vermişti. İsrail ordusu, 7 Ekim 2023’ten bu yana Gazze Şeridi’ne düzenlediği ataklarda 231 UNRWA çalışanını öldürmüştü.
ÜRDÜN: SİYASİ SUİKAST
Ürdün Dışişleri Bakanlığı da, İsrail Meclisinin yasa tasarısını onaylamasının akabinde yazılı açıklama yaptı. Tasarının onaylanmasının en güçlü tabirlerle kınandığı açıklamada, bunun, memleketler arası hukukun ve işgalci güç olarak İsrail’in yükümlülüklerinin açık ihlali olduğu kaydedildi.
Açıklamada, tasarının, Ajansı sistematik amaç alma kampanyasının kesimi ve İsrail’in Ajansa siyasi suikast düzenlemeye yönelik çılgınca eforları ile Filistin halkına karşı saldırgan savaşının uzantısı olduğu vurgulandı.
Ne olmuştu?
İsrail Meclisi, dün UNRWA’nın İsrail’deki faaliyetlerine son verilmesini öngören yasa tasarısını onaylamıştı. İsrail idaresi, 7 Ekim 2023’te Gazze Şeridi’ne taarruzlarının başlamasıyla eş vakitli formda UNRWA’ya karşı karalama kampanyasına başlamış, yalnızca Gazze’de 12 bin çalışanı bulunan UNRWA’nın 14 çalışanının “7 Ekim ataklarına katıldığı” teziyle Ajansın kapatılması gerektiğini savunmuştu.
(ANADOLU AJANSI)