Sahipsiz sokak köpeklerine yönelik kanun teklifinin kabul edilmesiyle birlikte kamuoyunda, hayvanlara yönelik ‘ötenazi’ uygulanacak mı? sorusu gündemdeki yerini koruyor. Türk Veteriner Hekimleri Birliği Merkez Kurulu Üyesi ve Bursa Veteriner Hekimleri Odası Başkanı Melike Baysal‘dan dikkat çeken bir açıklama geldi. Barınaklara alınan köpeklerin öldürülmeden sokak hayvanlarıyla ilgili kanunun uygulanamayacağını belirten Baysal, Tek tahlil 5199’u uygulamak” dedi.
Türk Veteriner Hekimleri Birliği Merkez Kurulu Üyesi Baysal, belediyelerin işlerini yavaşlatacak dediği maddeyle ilgili yaşanabilecek problemleri sıraladı. “Türkiye’deki beldeler hariç bin üç belediyenin 355’inde barınak var. Yani 848 belediyede barınak yok. Toplanan hayvanlar bir mühlet sonra her barınağın kapasitesi dolduğunda ne olacak? ” sorusunu soran Baysal, mevzuyla ilgili hiç kimsenin tahlili olmadığını belirtti.
Belediyelerin hazırlık yapmasına fırsat kalmadığını belirten Baysal, bu durumun belediyelerin misyonlarını yapmalarını da yavaşlatacağını lisana getirdi.
Yeni kanunun getireceği sıkıntılara ait, belediyelerin yaşayabileceği meselelere dikkat çeken Melike Baysal şu ikazlarda bulundu:
“Fiili ötanazi uygulanacak”
Ötanazi söz olarak birinci kanun teklifindeki haliyle pazartesi günü konuşulan ikinci kurulda söz olarak kaldırıldı, 5996 sayılı kanuna atıf yapıldı. Ancak bu kanun zati ötanaziyi anlatan bir kanun. Münasebetiyle veteriner doktorun zati sıhhatsiz, uygunlaşması mümkün olmayan hayvanlar için uygulayabileceği uyutma süreci tekrar ötanazi ismi altında tekrar oraya konmuş oldu. Lakin burada kahır şu. Bir sefer saldırgan olan ibaresi kondu. Saldırganlık beşerde da hayvanda da kavram tanım edilirken anlık ortaya çıkabilen davranışlar da saldırganlık olabilir. Yani bir köpek açken, bebekleri varken, alanını koruyorken dışarıdan bir müdahaleye havlamayla ya da koşarak üstüne atlama ya da farklı formlarda ısırma da olabilir davranış gösterebilir.
Dolayısıyla saldırganlık karşıdan bakarak koyabileceğimiz bir davranış tespiti değildir. Burada natürel bu türlü bir muğlak tabir var. Lakin diyelim ki hakikaten bu türlü bir durum var. Barınaklara aldığında veteriner doktorlar tarafından sağlıklı olmayan hayvanlara ötanazi uygulanacak deniyor ve güya nitekim bu türlü olacakmış üzere bir hava yaratılıyor fakat biraz evvel bahsettiğim üzere barınakların kapasiteleri çok yetersiz.
Türkiye’deki beldeler hariç bin üç belediyenin 355’inde barınak var. Yani 848 belediyede barınak yok. Toplanan hayvanlar bir müddet sonra her barınağın kapasitesi dolduğunda ne olacak? Burada sahiden durup düşünmemiz gerekiyor. Kelamın bittiği yer burası. Hiç kimsenin tahlili yok. Burada barınağa alınan hayvanların sağlıklı ya da sıhhatsiz öldürülerek içerideki kapasitenin arttırılmasından öteki yapılabilecek bir şey var mı?
“Köpekler öldürülmeden barınaklar boşaltılamaz”
Ben bir veteriner doktorum. Matematik zekasıyla imtihana giriyoruz. Ben de zekama az çok güvenirim. Bu sorunun yanıtına bunun dışında bir yanıtı olanı nitekim merak ediyorum. Fizik kuralları itibariyle sıvı ya da katı rastgele bir maddeyi bir kabın içine koyduğunuzda o kabın bir potansiyeli vardır, bir mühlet sonra taşmaya başlar. Bir kısmını dökmeden yenisini dolduramazsınız. Hasebiyle bir barınağın kapasitesi var. O dolduktan sonra oradan köpek çıkarmadan yerine yenilerini alamazsınız. Türkiye’de hem mülkiyet kanunu hem ekonomik şartlar, hem de bu kadar sayıdaki köpeğin bir anda sahiplendirilmesi mümkün olmadığına nazaran sağlıklı hayvanların öldürülmesi dışında barınakların boşaltılması için öbür bir alternatif var mı? Soru bu.
“Tek tahlil 5199’u uygulamak”
Köpekleri öldürmeden sorunun tahliline yönelik belediyelerin neler yapabileceğini pahalandıran Baysal şöyle konuştu:
“Bununla ilgili geçenlerde daha evvelki basın açıklamalarıma baktım. 2018 yılının son aralık ayında büsbütün lokal idarelerle ilgili bir basın açıklaması yapmışım ve basın açıklamasında sahipsiz hayvan popülasyonunun arttığı, belediyelerin denetlenmediği, Bursa genelinde bile mesela çok az belediyede barınak olduğu, Veteriner İşleri Müdürlüğü olmadığı ya da yetersiz olduğu, veteriner doktor istihdamının yetersiz olduğu mevzularında açıklama yapmışım. Ortadan bu kadar yıl geçti. 2024 yılında bir anda belediyelerin denetlenmediği bu kanunu yapıcıların bir anda aklına geldi. Bugüne kadar olmalıydı. Münasebetiyle artık evet artık oldu deyip geçemeyiz. Belediyelerin bir şeyler yapması gerekiyor. Sahiplendirmeyi arttırmayı düşünüyor genelde belediyeler. Ancak bu süreci planlamanın tek yolu veteriner tabip istihdam etmektir. Zira bu nitekim hayvan sıhhatiyle ilgili bir durum ve birçok belediyede veteriner doktor yok. Veteriner tabibi dinlemeden, tekliflerini almadan, veteriner tabiplerle süreci planlamadan hiçbir belediye kendine bu bahiste yol çizemez. Onun için bir anda bir an evvel ve Veteriner İşleri Müdürlüğü’nü kurmaları, veteriner tabibi istihdam etmeleri gerekir. Biz meslek odaları olarak her vakit onlara dayanak olmaya hazırız, birlikte yol çizebiliriz. 5199 dokuz sayılı kanun zati bu süreç olmadan da sahipsiz hayvanlarla ilgili sorunu çözmek için bence hala tek tahlil 5199’un uygulanması. Yani barınak bakım konutlarının yapılıp bir an evvel kısırlaştırmaya başlamaları.” (ANKA)