Avrupa’ya besin ihraç eden ülkeler ortasında, Avrupa Komisyonu tarafından geliştirilen Gıda ve Yem için Süratli Alarm Sistemi 2024 datalarına nazaran Türkiye, pestisit nedeniyle en çok bildirim alan ikinci ülke oldu.
Gıda ve Yem için Süratli Alarm Sistemi 2024 bilgileri, pestisit kaynaklı bildirimlerin yaklaşık yüzde 57’sinin önemli riskli diye nitelendirilerek sondan geri döndürüldüğüne işaret ediyor.
HİNDİSTAN’DAN SONRA TÜRKİYE GELİYOR
Greenpeace Türkiye’nin, Besin ve Yem için Süratli Alarm Sistemi’nden (RASFF) edindiği bilgilere nazaran, 2024 yılında Avrupa’ya gönderilen besinlerde tespit edilen pestisit bildirimlerinin başında 167 bildirimle Hindistan yer aldı. Hindistan’ı, 139 bildirimle Türkiye takip etti. Türkiye’yi sırasıyla Mısır, Pakistan ve Çin Takip etti.
Türkiye’nin pentisint kalıntıları nedeniyle aldığı bildirimlerin 98’i en üs düzey olan “ciddi riskli” sınıfında yer aldı. Önemli riskli kümede yer alanlardan 79’u Türkiye’ye geri gönderildi.
Sınırdan en çok çevrilen eserlerin başında ise biber ve limon geliyor. 2024 boyunca Avrupa’ya gönderilmek istenen biberler 29 defa huduttan çevrilirken; onu 23 sefer sondan çevrilen limon izledi.
“PESTİSİT TAHLİLLERİ AÇIKLANMIYOR”
Greenpeace Türkiye Besin Kampanya Sorumlusu His Kural, pestisitlerin en az etraf sıhhati kadar insan sıhhatine da ziyan verdiğini vurgulayarak şöyle konuştu:
“Türkiye’nin Avrupa’ya gönderdiği besinlerdeki pestisit kalıntısına dair bilgileri biliyoruz. Ne var ki ülke içindeki pestisit tahlilleri açıklanmıyor. Tarım ve Orman Bakanlığı, pestisit kalıntısının önlenmesi maksadıyla Kalıntı Hareket Planı uyguladığını, kontroller gerçekleştirdiğini açıkladı. Bakanlık, sıhhati tehlikeye düşürecek besinler ile taklit yahut tağşiş yapılan besinleri da anlık olarak duyuruyor. Fakat yapılan kontroller, aksiyon planlarına karşın pestisit tahlillerine dair sonuçlar hiçbir halde açıklanmıyor.
“Pestisitler insan sıhhatine verdiği zararın yanı sıra verimli topraklarımızı öldürüyor, suyumuzu, havamızı ve besinimizi kirletiyor. 2021 yılında kullanımı sonlandırılmasına karşın son 1 yıl içerisinde Türkiye’den Avrupa’ya gönderilen mandalina, biber, limon, greyfurt ve portakalda kloropirifos-metil tespit edildi ve bu durum önemli riskli bulunarak kelam konusu eserler sondan çevrildi. Kloropirifos-metil dışında Türkiye’de kullanımı yasaklanan diğer pestisitler de tespitlerde yer alıyor. Tarım ve Orman Bakanlığı pestisit analizlerini acilen açıklamalı ve bu mevzuda gerekli tedbirler alınmalı.”
Tarımda bitkileri zararlılardan korumak için yaygın olarak kullanılan pestisit; ziyanlı böcek, mantar, yabani otlar ve öteki zararlıları öldüren kimyasal bir unsurdur. Lakin etraf ve insan sıhhati üzerinde olumsuz tesirleri olabiliyor.